کامکارها

 

گروه کامکارها

گروه موسیقی کامکارها در سال 1344برای نخستین بار در سنندج، به عنوان گروهی خانوادگی به سرپرستی استاد حسن کامکار(ویلن) و عضویت هوشنگ(آکاردئون)، بیژن(خواننده)، پشنگ(سنتور)، قشنگ(خواننده و ویلن) و        ارژنگ(تمبک)تشکیل شد و برنامه های متعددی را در باشگاه افسران، مدارس و تالارهای شهر سنندج اجرا کرد. کامکارها اوّلین تمرینات خود را شب ها در کنار حوض کوچک حیاط منزل شان انجام می دادند. با بزرگ شدن فرزندان، به تدریج این گروه موسیقی متکامل ترشد، از نظر آنسامبل انسجام بیشتری پیدا کرد و در سال 1348 با اعضای خود، هوشنگ(ویلن)، بیژن(تار و خواننده)، پشنگ(سنتور)، قشنگ(خواننده)، ارژنگ(تمبک)، ارسلان(عود) و اردشیر(کمانچه) کنسرت هایی را به صورت رسمی در برخی از شهرهای کردستان و همچنین شهر ارومیه برگزارکرد.

بعد از سال1350 برخی از افراد خانواده از جمله هوشنگ، بیژن، پشنگ و ارسلان برای فراگیری موسیقی آکادمیک به تهران آمده و در دانشکدۀ هنرهای زیبا به تحصیل مشغول شدند(ارژنگ در آن دوره در رشتۀ نقاشی تحصیل می کرد). پس از چندی کامکارها به اتّفاق محمّد رضا لطفی، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان و تنی چند از دیگر هنرمندان، گروه های شیدا و عارف را تشکیل دادند. این دو گروه کنسرت های موفّقیّت آمیزی را با خوانندگی محمّدرضاشجریان و شهرام ناظری به اجرا گذاشته و آثاری را ارائه کردند که بی تردید از جمله آثار به یادماندنی موسیقی سنتّی ایران به شمارمی آیند.

اوّلین کنسرت های رسمی این خانواده با نام «گروه کامکارها» در اوایل دوران پس از انقلاب در مجموعه آزادی و تالار وحدت اجرا شد که در بر گیرندۀ سه قسمت: موسیقی فارسی، تکنوازی سنتور اردوان و موسیقی کردی بود. در سال 1368 امید لطفی، فرزند قشنگ و محمّد رضا لطفی، به گروه پیوست و نوازندگی تار گروه را به عهده گرفت.

کامکارها در کنسرت های اخیرشان برخی از استعدادهای جوان را نیز در کنار خود جای داده اند.

این گروه کنسرت های متعددی در داخل و خارج از کشور اجرا نموده و در اکثر فستیوال های بزرگ موسیقی جهانی از جمله WOMADبه مدیریت پیتر گابریل، سامراستیج (نیویورک) و اکثر تالارهای بزرگ و مهم اروپا و آمریکا همواره حضوری قدرتمندانه و تحسین برانگیز داشته است.

گروه کامکارها در اکثر شهرهای کردستان عراق کنسرت هایی را برگزار کرده، همچنین در سال1380 برای اولین بار در تاریخ کشور ترکیه توانست برنامه موسیقی کُردی را در شهرهای استانبول و دیار بکر اجرا کندکه نقطۀ عطفی در رخدادهای موسیقی این مناطق به شمار می آید. از دیگر اجراهای مهم کامکارها، می توان به شرکت در فستیوال موسیقی لوچیانو بریو ،آهنگساز بزرگ و مدرن ایتالیایی اشاره کرد؛ این کنسرت ها که در سال 1383در بسیاری از شهرهای انگلستان اجرا شد، حاصل همکاری گروه کامکارها و ارکستر سیمفونیای لندن و نشان دهندۀ هماوایی دو نوع موسیقی کردی و موسیقی مدرن جهانی بود که توجه بسیاری از صاحبنظران و علاقمندان موسیقی را به خود جلب کرد.

اجرای کنسرتینو کمانچه با ارکستر سمفونیک«مالمو» ی سوئد در سال 1384نیز یکی دیگر از موفقیت های این گروه در همین دوران بود.

گروه کامکارها علاوه بر اجرای صحنه ای، آلبوم های متعددی را عرضه کرده است که از آن جمله می توان به اورامان، زردی خزان، شیلره، گلاویژ، کامکارها، آگری زیندو، گل نیشان، پرشنگ، کانی سپی، سماع ضربی ها (برای ساز های کوبه ای)، سه نوازی و تکنوازی، به یاد صبا، ، ئه وراد و ایمشو اشاره کرد. هریک از اعضاء گروه کامکارها، علاوه بر این موارد، به تنهائی نیز آثار متعددی را در قالب آلبوم، موسیقی متن فیلم، تالیف و ترجمۀ کتاب ارائه کرده اندکه در شرح حال تک تک شان مورد اشاره قرار خواهد گرفت.

این گروه با دعوت از دیگر اساتید موسیقی کشور، درسال 1376 آموزشگاه آزاد موسیقی کامکارها را درتهران بنیان نهاد که تا به امروز به فعالیت خود ادامه داده و سهم به سزایی در معرفی چهره های مستعد و جدید به جامعۀ هنری کشور داشته است.

 

هوشنگ کامکار
متولد1325، سنندج

او مقدمات موسیقی را نزد پدرش، استاد حسن کامکار، فرا گرفت و پس از دو سال تحصیل در هنرستان شبانۀ موسیقی ملی در تهران به عنوان یک دانش آموختۀ موسیقی به زادگاهش سنندج بازگشت و در کلاس های فرهنگ و هنر به تدریس مشغول شد.

هوشنگ کامکار در سال 1351 به دانشکدۀ هنرهای زیبا راه یافت و گواهی لیسانس خود را در زمینۀ آهنگسازی دریافت کرد. پس از آن، وی بلافاصله رهسپار ایتالیا شد و به مدت یک سال و نیم در دانشگاه سانتاچیچیلیای رُم تکنیک های کنترپوآن و فوگ را فراگرفت.

او در سال 1357 پس از اخذ گواهی فوق لیسانس از دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو و همزمان با پیروزی انقلاب به ایران بازگشت. هوشنگ کامکار چند سال در دانشگاه فارابی و دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تدریس اشتغال داشت. وی علاوه بر تدریس در دانشگاه هنر، به مدت ده سال عضو هیئت علمی و نزدیک به پنج سال مدیر گروه موسیقی این دانشگاه بود، او همچنین بیش از چهارسال مدیریت ارکستر سمفونیک فرهنگسرای بهمن را بر عهده داشت.

هوشنگ کامکار علاوه بر قطعات پرشماری که برای گروه کامکارها ساخته، آهنگسازی اکثر آثار سمفونیک این گروه را نیز بر عهده داشته که تعدادی از مهم ترین آن ها عبارتند از: بهاران آبیدر، کجائید ای شهیدان خدایی، گل همیشه بهار، در گلستانه، شباهنگام(به اتفاق ارسلان کامکار)، موسیقی فیلم پل آزادی (به کارگردانی مهدی مدنی)، به یاد حافظ، کنسرتینو برای سنتور و ارکستر( بر تارک سپیده) و سماع ضربی ها (برای سازهای کوبه ای).

او در تمامی سال هایی که در عرصۀ آهنگسازی و مدیریت هنری گروه کامکارها فعالیت داشته، همواره در زمینۀ ارائۀ کتب و مقالات تخصصی موسیقی پر کار بوده و با آگاه‍ی از نیاز دانشجویان و علاقمندان به این گونه منابع، همواره ترجمه و تألیف را یکی از امور جدی وحرفه ای فعالیت های خود قرار داده، تعدادی از این آثار عبارتند از: ترجمۀ کتاب های اصول ارکستراسیون(ریمسکی کورساکف)، فوگ و انوانسیون( جان ورال)، هارمونی قرن بیستم(پرسی کتی)،کنترپوآن مدال(دیوید بویدن)، ارکستراسیون(کنت کنان)، چگونه آهنگسازی کنیم؟ (جان هاوارد)،کنترپوان تنال(والتر پیستون)، تالیف کتاب موسیقی کلاسیک- رومانتیک و مقالات متعددی که طی سال ها فعالیت حرفه ای به رشتۀ تحریر درآورده است. وی در سال 2000 در سمیناری که پیرامون موسیقی کُردی در دانشگاه SOAS لندن برگزار شده بود، شرکت کرد و مقالۀ تحسین برانگیزی در این رابطه ارائه نمود. هوشنگ کامکار در حال حاضر مدیریت آموزشگاه آزاد موسیقی کامکارها را نیز بر عهده دارد و بسیار فعال تر از گذشته، با رویکردی متفاوت به آهنگسازی مشغول است.

ارسلان کامکار

متولد1339، سنندج

او مقدمات موسیقی را نزد پدر فراگرفت و در سنین خردسالی در شهر سنندج با گروه های مختلفی که توسط پدرش سرپرستی می شد، به اجرای کنسرت می پرداخت.

او پس از چندی به تهران سفر کرد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فراگیری موسیقی را ادامه داد. وی پس از تکمیل دروس موسیقی، به عنوان نوازنده ویلن، همکاری اش را با ارکستر سمفونیک تهران آغاز کرد. او هم اکنون یکی از اعضاء ارزشمند این گروه و مایستر ارکستر سمفونیک تهران است.

ارسلان علاوه بر نوازندگی ویلن کلاسیک در عود نوازی نیز بسیار چیره دست است. وی آثار متعددی را پدید آورده که برخی از آن ها عبارتند از: به یاد علی اصغر کردستانی، زردی خزان، سوئیت سمفونیک افسانه سرزمین پدری ام، سرود ایران، شوریده دل، سوئیت سمفونیک کردی، کنسرتینو کمانچه (با همکاری اردشیر کامکار)، شباهنگام (با همکاری هوشنگ کامکار روی اشعار نیما یوشیج)، جادۀ ابریشم، موسیقی متن فیلم مادر( به کارگردانی علی حاتمی) موسیقی متن فیلم آواز های سرزمین مادری ام (به کارگردانی بهمن قبادی)، آلبوم خاک، نغمۀ خراسانی، نغمۀ صلح (تقدیم به خانم شیرین عبادی) و آلبوم ئه وین. او برای کودکان نیز موسیقی متن تأترهای سبز در سبز، شش جوجه کلاغ و روباه، کارآگاه 2، بابا بزرگ و تُرُب و موسیقی فیلم تنبلِ قهرمان (تماماً به کارگردانی بهروز غریب پور) را ساخته است.

صبا کامکار

دختر هوشنگ کامکار، او مقدمات موسیقی و نوازندگی را در سنین نوجوانی نزد پیمان یزدانیان فرا گرفت.

صبا که پس از زمان اتمام دوران متوسطه به کشور آلمان سفر کرده، در حال حاضر در این کشور در رشتۀ Media Design تحصیلاتش را ادامه می دهد. صبا در کنار تحصیلات دانشگاهی پیوند خود را با موسیقی قطع نکرد و در مدرسۀ موسیقی شهر کلن، نزد پروفسور لایزنهایمر به فراگیری دورۀ مقدماتی آوازِ اُپراتیک مشغول شد.

صبا کامکار، نخستین بار در سال 2001، هنگامی که تنها 20 سال داشت، به عنوان خواننده، گروه کامکارها را در کنسرت کوی‍ین الیزابت هال ِلندن ،همراهی کرد. وی پس از این اجرا باز هم با گروه کامکارها در کنسرت مراسم جایزۀ صلح نوبل2003، sifometta و جشنوارۀ بزرگداشت لوچیانو بریو، همراه شد و به طور رسمی به عضویت این گروه درآمد.

• اجرای با شکوه کامکارها در باغ عفیف آباد شیراز
• anything
• کنسرت کانادا و آمریکا،اسفند1387
• استرالیا،تابستان1387،عکاس:طایفی
• هشتصدمین سال تولد مولانا،دانشگاه تهران،تیرماه 1386
• کنسرت سوید،اوپسالا،تابستان 1386،عکاس:دانیش سارویی
• کنسرتهای تهران
• کنسرتهای اروپایی
• کنسرت کامکارها،تالار بزرگ کشور،شهریور ماه 1386،عکاس ساتیار امامی
• پرتره کامکارها
• حسن کامکار و کامکارهای جوان و نوجوان

هریه کم به هار